"حرفه‌ای‌بودن"، ویژگی بسیار اساسی و کلیدی است که غالباً ما نسبت به مفهوم آن ناآشنا و ناآگاهیم.
حرفه‌ای‌بودن مفهومی کلی است که در تمامی حوزه‌های زندگی انسان، ساری و جاری است. از یک زاویه‌ی دید می‌توان یک فرد، سازمان، حزب، کشور، یا سازمان بین‌المللی را حرفه‌ای نامید.
با نگاهی دیگر می‌توان حرفه‌ای‌بودن را در حوزه‌های مختلف همچون شغل، کسب‌وکار، اخلاق، فرهنگ، سیاست، اقتصاد و امثالهم مشاهده کرد. به‌تعبیر ساده‌تر هم می‌توانیم یک مفهوم انتزاعی و تجمعی همچون فرهنگ را حرفه‌ای بدانیم، هم یک فرد را؛
هم می‌توانیم حکومتی را حرفه‌ای بپنداریم، هم یک سازمان را. البته این مفهوم، در مکان‌‌ها و زمان‌های مختلف، معانی و تفاسیر خاص خود را نیز داشته است. اما آنچه را که ما می‌خواهیم بدان بپردازیم مفهوم حرفه‌ای‌بودن و اصول و ارزش‌های حاکم بر آن در حوزه کسب‌وکار افراد (مشاغل) است ولی به سادگی خواهید دید که این اصول برحرفه‌ای‌بودن در هر سطح و در هر حوزه‌ای صادق است.
اگر بخواهیم حرفه‌ای‌بودن را در قالبی کوتاه بیان کنیم باید بگوییم:
حرفه‌ای‌بودن عبارتست از داشتن دیدی کامل و نگرشی کل‌نگرانه به یک کار یا زمینه‌ی کاری که با تسلط و احاطه‌ای همه‌جانبه بر موضوع همراه است و صد البته ناشی از دغدغه‌مندی، تجربه فراوان و کسب دانش و خردمندی لازم و کافی در آن زمینه است.
اصول حرفه‌ای بودن را می‌توان به اختصار اینگونه برشمرد:
۱) دغدغه‌مندی
آن کار برای شما، مسأله و دغدغه است، یعنی شما به هر علت (مأموریت شخصی خود، نیاز مالی، دغدغه علمی و امثالهم) با علاقه و خواست خود پا به عرصه‌ی آن کار گذاشته‌اند و آمده‌اید تا مسأله‌ای را حل کرده و گره‌ای را بگشایید.
۲) جدیت
آن کار برای شما یک مسأله‌ی عادی یا فرعی نیست. برای تفریح یا وقت‌‌گذرانی هم آن را برنگزیده‌اید. رویکرد شما به آن شوخ‌طبعانه و تفننی نیست بلکه در کار مصمم و جدی هستید و آن را با نظم فراوان و وقت‌گذاری کافی انجام می‌دهید.
۳) دانش و خردمندی
بر آن حوزه‌ی کاری اِشراف فکری دارید. می‌دانید در این زمینه، چه چیزی مهم است و چه چیزی مهم نیست؛ چقدر مهم است، و کجا و کی اهمیت بیشتر یا کمتری دارد؛ و در یک کلام خلاقانه و آینده‌نگرانه به ارتقای وضعیت اندیشیده و راهکارهای آن را ابداع می‌نمایید.
۴) تجربه فراوان
در اثر تجربه و ممارست فراوان در آن زمینه، درکی عمیق و ژرف یافته و تمامی مهارت‌ها و توانمندی‌های مورد نیاز را به‌دست آورده‌اید. تمامی راه و چاه موضوع را دیده و شناخته‌اید، و قادرید خود را با هر محیط کاری "وفق" دهید و فرهنگ سازمانی آنجا را درک کرده و در صورت امکان ارتقا دهید.
۵) لذت‌بردن
از کار خود لذت می‌برید. کار را صرفاً برای رفع حاجت و گذران امور و به‌صورت بی‌میلانه و انفعالی انجام نمی‌دهید. بلکه دائماً از انجام کار خود، لذت می‌برید و آن را با شوق و ذوق وافر پی‌می‌گیرید.
۶) احترام‌گذاری
برای همکاران خود، مشتریان خود، کارفرمایان خود و در یک کلام سازمان خود، نهایت احترام و ادب را قائلید. احترام گذاری به دیگران برای شما واقعاً ارزشمند است، به‌ویژه برای پیش‌کسوتان، استادان و بزرگان، ارزش و احترام مضاعفی در نظر می‌گیرید. احترام به شوونات محیط کار و رعایت اصول اخلاقی، رشد حرفه‌ای شما را تضمین می‌کند.
۷) یادگیری مستمر
دائماً در کار خود می‌آموزید و در هر مرحله و هر دفعه از انجام کار خود، سعی می‌کنید نکته‌ای را آموخته و دست‌خالی از این تجربه برنگردید. قطعاً نباید به هیچ قیمتی یادگیری شما در این حوزه متوقف گردد.
۸) پشتکار
هیچگاه نومیدی بر شما مستولی نمی‌گردد و به راحتی از میدان بدر نمی‌شوید. به کار خود دلگرمی دارید و از شکست نمی‌هراسید. به‌علاوه همواره متعهدانه قادر به مدیریت بحران‌های سازمانی هستید.
۹) دلسوزی و تعهد
کارهای خود را دلسوزانه و متعهدانه انجام می‌دهید. به کار خود و سازمانتان "تعلق‌خاطر" دارید و کار را از آنِ خود می‌دانید. جوشِ کارتان را می‌زنید و به هیچ وجه بی‌تفاوت یا کم‌توجه به آن نیستید. همواره متعهد به انجام کارتان به صورت احسن هستید.
۱۰) بهره‌وری
بازده کار شما بالاست. اثر بخشی و کارآیی زیادی دارید. ازسرعت و دقت کافی برخوردارید و در کارهایتان خلاقیت و نوآوری به خرج می‌دهید. با هزینه کمتر، ارزش‌افزوده‌ی بیشتری (برای خود یا سازمانتان) ایجاد می‌کنید (و البته باید حتماً درآمد مناسب و شایسته‌ای نیز داشته باشید). کار شما کیفیت دارد و باعث رضایت سازمان و مشتریان می‌گردد.
از همین امروز بکوشید تا در زندگی خود حرفه‌ای باشید و با مسایل کاری خود حرفه‌ای برخورد نمایید تا برای خود و جامعه‌تان ثمربخش‌تر باشید و نقش جدی‌تر و اثرگذارتری ایفا نمائید. زندگی و کار در یک محیط حرفه‌ای واقعاً لذ‌ت‌بخش است.
برگرفته از سایت http://sharifthinktank.com محمدرضا میرزا امینی سعید مقدم آریایی
